Chuyên gia phát âm và lưu loát tiếng Anh Moon Nguyen chia sẻ những lời khuyên cho phụ huynh về cách giúp con học tiếng Anh bắt đầu từ cấp trung học cơ sở.

Theo cô Moon Nguyen, việc bắt đầu học tiếng Anh sớm hay muộn không quan trọng bằng phương pháp học đúng đắn, và tôi không sợ hay lo lắng khi học tiếng Anh. Một cách học tồi là tập trung quá nhiều vào ngữ pháp. Điều này có thể dẫn đến việc trẻ không kết nối ngôn ngữ với việc sử dụng thực tế và giảm dần sự nhiệt tình đối với ngôn ngữ.

1. Xác định tâm lý

Khi còn nhỏ, mỗi khi đi thi, mẹ đều dặn phải bình tĩnh, tự tin, đạt được mục tiêu, đừng quá lo lắng nếu bị các bạn bỏ lại phía sau.
Tôi đã từng rất kém tiếng Anh (so với các bạn cùng lớp). Đến cuối năm lớp sáu, tôi đột nhiên muốn được giỏi như các bạn cùng lớp, vì vậy tôi đã đào sâu hơn vào môn học. Ngôn ngữ là một kỹ năng đòi hỏi sự luyện tập thường xuyên. Cha mẹ không nên mong đợi con mình học hành chăm chỉ trong nhiều tháng để theo kịp, đừng tập trung vào mục tiêu mà hãy tập trung vào hành trình đạt được mục tiêu đó.

2. Bắt đầu với cách phát âm

Con gái tôi phát âm rất chuẩn. Ban đầu, tôi đang chuẩn bị cho các con học bài nên tôi đã nghĩ đến việc bỏ qua phần này. Tuy có thể nói tốt nhưng khả năng nhận biết và nghe âm chưa tốt do chưa hiểu rõ về âm và kỹ thuật phát âm, điều này vô tình ảnh hưởng đến kỹ năng nghe tiếng Anh của tôi, đặc biệt là ở tốc độ cao. Trái ngược với những gì nhiều bậc cha mẹ tưởng tượng, phát âm không chỉ giúp trẻ nói rõ ràng mà nó còn liên quan đến việc cải thiện thính giác.

3. Nghe

Để trẻ thích nghe, cha mẹ cần lắng nghe những kinh nghiệm, trải nghiệm thực tế của trẻ. Ví dụ, nếu con bạn thích nấu ăn hoặc làm đồ thủ công, hãy lắng nghe và học hỏi. Họ hỏi, "Tôi có thể học gì nếu tôi không biết?" Hãy nhớ rằng, đây là bước thích nghi và là bước đệm để con bạn cảm nhận được tầm quan trọng của việc học tiếng Anh. Con bạn có thể xem video YouTube và phụ đề hỗn hợp.
Tuy nhiên, nếu con bạn không thể hiểu phụ đề (kết hợp với từ điển), chúng tôi khuyên cha mẹ nên cải thiện khả năng đọc hiểu của con mình trước. Bạn cũng có thể nhập từ khóa trên YouTube để chọn kênh mà con bạn thích. Các video hiện có phụ đề tự động và chế độ nói chậm để giúp trẻ em làm mọi thứ dễ dàng hơn. Cùng với việc nghe để học (học nghe), cha mẹ cần dạy con “học cách lắng nghe”. Tôi đã mắc một số lỗi cơ bản nhưng "chết người" trong quá trình luyện nghe của mình. Những lỗi này đã làm tôi khó chịu trong nhiều năm khi nghe:

- Nghe bài chính tả và phát đi phát lại cho đến khi bạn nghe được

- Lúng túng khi nghe, không hiểu câu tiếp theo

- Lắng nghe cẩn thận cho đến khi các từ được nói ra một cách nhanh chóng.

Khi học nghe, học viên nên chọn những bài nghe phù hợp với khả năng của mình hơn là nghe trên Youtube. Để hiểu cách nghe, bạn phải học cách phân tích văn bản. Tốt nhất, cha mẹ nên cân nhắc tìm các lớp luyện nghe cấp tốc cho con.

4. Nói

Khi con bạn có thể tự tin nghe và đọc, đây là thời điểm tốt để bắt đầu phát triển kỹ năng nói của chúng. Bên cạnh việc tạo ra một môi trường mà bạn có thể nói tiếng Anh với bạn bè, gia đình và nhóm, thực hành sẽ tạo ra sự khác biệt theo thời gian. Ghi lại việc bạn nói chuyện với chính mình về các chủ đề hàng ngày. Điều này sẽ thúc đẩy sự tự tin của con bạn và chuẩn bị cho chúng trước những cuộc trò chuyện thực sự.

5. Đọc và Viết

Khi con học cấp 2, việc bố mẹ dành thời gian đọc tiếng Anh hằng ngày cho con không còn khả thi. Do đó, phụ huynh thuê một gia sư kèm cặp con là hợp lý, nhất là khi con mới bắt đầu hoặc khả năng đọc hiểu yếu.

Con có thể bắt đầu học cách đọc (learn to read) ở bất kỳ quyển giáo trình dạy đọc nào, sau đó bố mẹ từ từ giúp con đọc những bài viết trên mạng với nội dung liên quan. Ngữ pháp có thể được dạy lồng ghép kết hợp khi đọc, không nhất thiết phải dạy ngữ pháp tách riêng như trong nhà trường. Bố mẹ có thể tham khảo bất kỳ giáo trình dạy đọc nào, ví dụ TOELF Junior hay loạt Expert IELTS, Q Reading & Writing, đọc thêm trang newsinlevels.com.

Khi con đã có nền tảng đọc tương đối, bố mẹ có thể khuyến khích con đọc tìm hiểu về các chủ điểm quan tâm bằng cách Google từ khóa, hoặc tham gia các khóa học trên Khan Academy.

Về khả năng viết, việc đọc rồi tự ngồi viết lại câu theo cách riêng của con rất hữu ích. Tôi thường xuyên áp dụng việc này với các con của mình. Con chưa cần phải sáng tạo ra ngôn ngữ, mà dựa trên ngôn ngữ và nội dung bài đọc để luyện kỹ năng viết. Bố mẹ nên xây dựng thói quen này hàng ngày cho con. Con sẽ dần học được cách sử dụng từ ngữ và cấu trúc câu thông qua việc đọc và ứng dụng vào viết.

Bố mẹ lưu ý không cho con học kiểu mỗi ngày tra từ điển và ghi chép từ vựng. Học từ vựng "chết" như vậy rất dễ quên và gây chán, vì nó không giúp các con liên hệ với kiến thức thực tế hoặc hoàn cảnh có ý nghĩa. Ngoài ra, phụ huynh cũng không nên bắt con học ngữ pháp để lấy điểm trên trường. Mẹ vừa muốn con điểm cao ở trường lại vừa muốn chúng giỏi mọi thứ? Tại mỗi thời điểm, bạn hãy đưa ra những ưu tiên riêng.

Ngữ pháp cần thiết để con có thể đọc hoặc nghe hiểu nhưng nếu chỉ học ngữ pháp tách rời ngữ cảnh, con khó lòng liên hệ thực tế và cảm thấy việc học có ý nghĩa. Vì thế, học ngữ pháp luôn phải lồng trong học đọc. Để dạy được ngữ pháp thú vị là cả một nghệ thuật mà không phải giáo viên tiếng Anh nào cũng làm được.